Minh Sát Thực Tiễn

Có rất nhiều đường lối thực hành thiền tuệ Vipassana do đối tượng và cách thực hiện khác nhau. Hành giả có thể chọn một trong bốn đối tượng: thân, thọ, tâm, pháp bên trong hoặc bên ngoài để chuyên tâm quán chiếu hay không chọn đặc biệt một đối tượng nhất định nào mà chỉ giác niệm đối tượng thể hiện rõ nhất trong điều kiện tự nhiên.

Thực ra, sự khác biệt này không có gì quan trọng, quan trọng là đối tượng được chọn có thích hợp, có hiệu quả cho mỗi người hay không mà thôi.

Tuy có sự khác biệt về hình thức giữa các trường phái thiền Vipassana như đã nêu trên, nhưng cốt lõi của thiền minh sát vẫn luôn đồng nhất. Dù thể hiện pháp thiền Vipassana bằng cách nào thì cốt lõi vẫn là ba yếu tố: tinh tấn, chánh niệm, tỉnh giác. Và dù chọn đối tượng thân hay tâm, trong hay ngoài thì cũng phải là thực tánh pháp. Vì vậy không nên quá câu nệ hay cầu toàn về hình thức, cũng đừng vội kết luận là đúng hay sai, cứ thể nghiệm rồi pháp sẽ tự hiển bày trung thực.

Đề mục này của Thiền sư Trưởng lão Mahasi nổi tiếng ở Miến Điện thuộc Thân quán niệm xứ, liên quan đến động tác thở, nên là đề mục dễ hành cho mọi người. Khi niệm thân miên mật thì dù không cố ý định tâm, tâm vẫn ổn định một cách dễ dàng và tự nhiên.Tâm có ổn định thì chánh niệm tỉnh giác mới phát huy được tác dụng và nhờ đó thành tựu được tuệ giác, chánh trí.

Trong tập sách Minh Sát Thực Tiễn do sư Pháp Thông dịch, ngài Mahasi Sayadaw đã trả lời những câu hỏi về thiền bằng những nhận xét đầy tự tin và giàu kinh nghiệm.

Ngài có các tính rất cương trực, kiên định và cả quyết nên đôi lúc có vẻ như hơi cường điệu, hoặc quá nghiêm ngặt đến độ khắc khe, khó tính. Tuy nhiên, đối với phần đông, thái độ của một vị thầy như vậy có hiệu quả nhiều hơn.

Mong rằng qua tập sách này, những người tìm hiểu pháp hành thiền tuệ sẽ sáng tỏ thêm nhiều điều bổ ích.